ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИ БОЗОР ЁНДАШУВИДА БАҲОЛАШ АМАЛИЁТИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Abstract

Тижорат банкларини хусусийлаштириш уларнинг самарадорлигини ошириш, рақобатбардошлигини оширувчи асосий омил ҳисобланади. Шу сабабли мамалакатимизда давлат улушини банк тизимида камайтириш, яъни 2025 йилга қадар 13 та давалт улуши мавжуд банкларни 10 тасидаги давлат улушини хусусий шахсларга сотиш белгиланган. Белгиланган стратегик мақсадлар асосида АТБ Ипотекабанки ва АЖ Ўзагроэкспортбанкларидаги давлат улуши хорижий инвесторларга сотилди. Жаҳон амалиётида давлат активларини хусусийлаштириш жараёнидаги энг катта камчиликлардан бири активларнинг бозор қийматидан паст қийматда баъзан баланс қийматининг 60-70 % миқдорида сотиб олинишидир. Халқаро баҳоловчи экспертлар ривожланган мамлакатларнинг банклари бозор қиймати баланс қийматидан 2,5-3,5 баравар қиммаа сотиб олинишини қайд этишган. Шу сабабли тижорат банкларини тўғри, реал бозор қийматида баҳолаш ва инвесторларга сотиш нафақат активнинг қиймати ҳамда келажакдаги қийматининг ўзгариш истиқболларини аниқлаш балки давлат бюджетига ҳам кўпроқ миқдорга маблағлар тушушини таъминлайди.